Εϋνάρδειον
16–18
Σεπτεμβρίου 2016
Εγκαίνια: Παρασκευή 16, ώρα 21.30
Επιμέλεια: Γιώργος Καλόφωνος
Με μια
εγκατάσταση στο ιστορικό κτίριο «Εϋνάρδιον», η γλύπτρια Βένια Δημητρακοπούλου
που ζει και εργάζεται για μεγάλα διαστήματα στην Αίγινα, συνεχίζει φέτος την πετυχημένη
περσινή πρωτοβουλία «Επιφυλακή», που έχει ως στόχο να επανενεργοποιήσει μέσα
από την εικαστική δράση τα ρημαγμένα καποδιστριακά κτίρια της Αίγινας και να
ευαισθητοποιήσει την κοινωνία για την μοίρα των σημαντικών αυτών ψηγμάτων της
ιστορικής μνήμης.
Μέρος
μιας σημαντικής ομάδας μνημείων που συνδέονται με την ίδρυση του νεώτερου
ελληνικού κράτους, το λιτό και κομψό «Εϋνάρδειον», το πρώτο νεοκλασσικό δημόσιο
κτίριο στην Ελλάδα, κτίσθηκε το 1830, με χορηγία του Ελβετού φιλέλληνα
τραπεζίτη και μεγάλου ευεργέτη της Ελλάδας Ιωάννη-Γαβριήλ Εϋνάρδου, προσωπικού φίλου του Ιωάννη Καποδίστρια, σε
σχέδια Κλεάνθη και Σάουμπερτ. Το κτίριο στέγασε το «Κεντρικόν Σχολείον» του
Καποδίστρια, όπου εκπαιδεύονταν οι δάσκαλοι των πρώτων δημοσίων σχολείων που
ίδρυσε ο Κυβερνήτης στην Αίγινα. Μετά την δολοφονία του Καποδίστρια και την
ανατροπή του εκπαιδευτικού του προγράμματος, το κτίριο εξυπηρέτησε διάφορες
χρήσεις με κυριότερη αυτήν του Αρχαιολογικού Μουσείου (1926-1981). Μετά την
μεταστέγαση του μουσείου, το «Εϋνάρδειον» παραμένει κενό και, μέσα από τις ιδιόμορφες
διαδικασίες της δημόσιας διοίκησης του κράτους μας, πέρασε την δεκαετία του
1980 στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Παιδείας –υπουργείου
με κακή προϊστορία στην φροντίδα ιστορικών κτιρίων– για να στεγάσει εκεί την
Βιβλιοθήκη της Αίγινας, χρήση για την οποία το μικρού μεγέθους και μεγάλης
ιστορικής αξίας αυτό μνημείο δεν προσφέρεται απολύτως. Παρέμεινε λοιπόν έκτοτε
εγκαταλελειμμένο, σε ερειπιώδη κατάσταση, με κίνδυνο να καταρρεύσει.
Μαζί με τον Κώστα Βαρώτσο και την Δανάη Στράτου, η
Βένια Δημητρακοπούλου ήταν πέρσι, μέλος της τριμελούς ομάδας εικαστικών της
Αίγινας που σε συνεργασία με τον επιμελητή
της εικαστικής δράσης, ιστορικό Γιώργο Καλόφωνο,
ξεκίνησαν την «Επιφυλακή» σηματοδοτώντας την επέτειο των 30 χρόνων από την
απομάκρυνση των φυλακών από το κτίριο του Καποδιστριακού Ορφανοτροφείου με μια
μεγάλη τοποειδική (site-specific) εγκατάσταση στο εξωτερικό του κτιρίου που είχε σαν στόχο να υπομνηματίσει εικαστικά
το πολυτάραχο παρελθόν, την έντονη συμβολική φόρτιση αλλά και την δυναμική του
σημαντικού αυτού μνημείου που παραμένει όλα αυτά τα χρόνια, επίσης κλειστό και
εγκαταλελειμμένο.
Η φετινή εγκατάσταση της
Βένιας Δημητρακοπούλου είναι και πάλι τοποειδική και η χρονική διάρκειά της περιορισμένη. Βασισμένη
σε μια φωτογραφική σπουδή των απειλητικών σκιών που παράγονται από το μεγάλο
γλυπτό της «Προμαχώνες» (2015), το οποίο αυτές τις μέρες τοποθετείται στο
προαύλιο του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου στην Αθήνα, η «Επιφυλακή ΙΙ»
αποτελεί ένα σχόλιο για τις απειλητικές σκιές και το σκοτάδι που έχει καλύψει
το ιστορικό κτίριο, αντικατοπτρίζοντας έτσι και την σκοτεινή μοίρα της
ιστορικής μνήμης στην σημερινή Ελλάδα, αλλά κυρίως την κατάληξη των προσπαθειών
δημιουργίας ενός σύγχρονου Ελληνικού Κράτους που ξεκίνησαν από τον οραματιστή
Ιωάννη Καποδίστρια.
Η «Επιφυλακή ΙΙ» εντάσσεται
στις πολιτιστικές δράσεις της 8ης Γιορτής Φιστικιού Αίγινας, ενός πολυδύναμου
φεστιβάλ με μακρά παράδοση στα εικαστικά.
Δημοσίευση σχολίου